شبئه

شبئه
وبسايت خبري تحليلي نداي آذربايجان

شبئه

شبئه - خلق تئاترینین یایغین نؤعلریندن بیریدیر . بؤیوك مئیدانلاردا ،تكیه لرده ساعاتلار دوام ائدن بو تئاتر، عاشورا واقعةسیله علاقه ده یارانمیشدیر.آشاغیدا خوراسانین درگز شهرینده ایجرا اولونان شئبه دن اؤرنك اولاراق ارائه وئریلیر:
اؤرنک

ایمام حوسئین شهادته ساری مئیدان گئدنده اونون عیالی شهربانی قاباغین آلیب آغلایاراق دئییر:

شهربانی:

قان آغلارام بو عرصه ده سولطانیم آیریلیر

بوجیسمدن توان اوزولور ،جانیم آیریلیر.

بیلقئیس-عصریدیم بو تخت-سولئیماندا

تختیم ییخیلدی ،ایندی سولئیمانیم آیریلیر.

بختیم یاتیب،ائویم ییخیلدی،سیندی شوكتیم،

گئتدی خانیملیغیم،شه- دورانیم آیریلر.

ایمام:

ای یار - مئهریبان - وفاداریم آغلاما

آرام - جان ومونیس - غمخاریم آغلاما

دَیدی نهال – عشرتیمه ظولم تیشه سی

سیندی نیظام – شوكت –بازاریم آغلاما

ائیله حلال منی ای یار سن بو گون

قالدی سن ایله محشره دیداریم آغلاما.


قایناق

    تورک خلق ادبیاتی - یازان: علیرضا صرّافی




دیوانی

دیوانی – شعر فورماسیندا هر میصراعدا اون بئش هیجا وار. قافیه گلدیکده : بیرینجی بندین بیر, ایکی, دؤردونجو میصراعلاری هم قافیه, اوچونجو میصراعین قافیه سی ایسه آزاددیر. باشقا سؤزله دیوانی ده قافیه دوزولوشو آشاغیدا گؤستریلن مودلده دیر:

    a/a/x/a

   

    b/b/b/a

   

    c/c/c/c/a

   

دیوانی نین بؤلگوسو ایکی نوع اولا بیلیر:

15=7+8

15=8+7

دیوانی نین دا اؤزونه مخصوص هاوالاری وار اوجومله دن: دیوانی ، شاه ختایی دیوانی و... آد آپارماق اولار. آذربایجاندا عاشیق قوربانی نین دیوانیلری داها چوخ شؤهرت قازانمیشدیر.
اؤرنک

آشاغیدا ایکی دیوانی بالوولو میسکیندن وئریلیر:

بیرینجی اؤرنک: اینجیدی

دیلیم سنی لال ائدرم , نه دئدین یار اینجیدی

زولفوندن اووسون گؤتوررم , قورخورام مار اینجیدی

نئچه ناقه گتیرین, خالوار ایله گؤتورون

بیر درده دوچار اولموشام درد منده زار اینجیدی.

مین بیر یئرده یارام واردی باخ سینه مین داغینا

پروانه تک دولانایدیم هم سولونا , ساغینا

جان چیخدی, بوش قالدی قفس, وئرین یار قوجاغینا

یارسیز مزارا قویمایین گور اولو دار, اینجیدی.

یار قاپیندا خسته دوشدوم رحم ائیله سن ساییلام

او حوسنونون زکاتیندان هر نه وئرسن قاییلام

بولبول گوله, گول بولبوله, من زولفونه ماییلام

دهانینا دوزولنلر صدفدی یار, اینجیدی.

زولفونه شانه ووراندا قالماز منده اختیار

گؤزللیگی سنه وئریب قودرتی پروردیگار

گئیینیبسن آل یاشیلا باشدا تیرمه زرنیگار

من فاغیر میسکینین یاری گئیدیگی نارینجی دی.

ایکینجی اؤرنک : گئده جک

دلی گؤنول غوره لنمه, قودرت الدن گئده جک.

جهد ائله یاخشیلیق ائیله, یاخشی یامان گئدجک.

بو دونیا کاروانسارادی, هر گلن کؤچوب گئدر

آدم ایلن حوّا کیمی یارانانلار گئده جک.

الینده کی تر شوو ایلن وورما مظلوم باشینا

جهد ائله سویوق سو قاتما خلقین ایستی آشینا

چوخون بو دونیا آلدادیب, ظولم ائدیب قارداشینا

هم ظولومکار , هم خطا کار چشمی گیریان گئد هجک.

آخیرته خئیری واردی سوروش بیمار حالینی

آجیندان ال آیاق چالسان یئمه یئتیم مالینی

سویاجاقلار پالتارینی , زیورینی , آلینی

آخیر جانسیز بدنینه بئش آرشین خام گئده جک.

نه ییغیرسان دونیا مالین تؤکوب گئدرسن هامی

اینسی – جینه حؤکم ائدردی هانی سولئیمان هانی

فاغیر میسکین غافیل اولما حلال, حرامی تانی

زحمت چکن , لذت چکر لبی خندان گئده جک
قایناق

    تورک خلق ادبیاتی – یازان: علیرضا صرّافی




عاشیق داستانلاری


عاشیق داستانلاری تورک فولکلورونون چوخ یایغین و ان ایری حجملی ژانریدیر. عاشیق داستانلاری نظم و نثر حیصه لریندن اولوشور. نثر پارچالارینی عاشیق تعریفله یندن سونرا منظوم حیصه لرینی سازدا چالیب ، اوخویار. داستانلار داها چوخ توی مجلیسلرینده ایفا اولونار. بعضا عاشیقلار داستانی ایکی –اوچ گئجه یه دانیشیرلار.
عاشیق داستانلاریندا عومومی گله نکلر

عاشیقلارین داستان سؤیله مکده اؤزلرینه مخصوص مئتودلاری وار .آشاغیدا بونلارین بیر نئچ هسیندن سؤز ائده جگیک:

    داستانا باشلامازدان اول اوستاد عاشیقلاردان احتیراملا آد چکر و اونلاردان یادگار قالیب , تربیوی کاراکتر داشییان اوستادنامه لر اوخویارلار. .عاشیقلار بیرینجی اوستادنامه نی اوخودوقدان سونرا - "اوستادلار اوستادنامه نی بیر دئمزلر ایکی دئیرلر , بیز ده دئیک ایکی اولسون " دئییب , ایکینجی اوستادنامه نی سؤیلرلر. سونرادا - "اوستادلار اوستادنامه نی ایکی یوخ, اوچ دئیرلر بیز ده دئیک اوچ اولسون. دوشمن عؤمرو پوچ اولسون" دئییب , اوچونجو اوستادنامه نی ده سؤیلرلر. بئله لیکله مجلیسی بیر معنوی روحیه و حال و هوا بورویر.

    اوستادنامه لردن سونرا اصل داستانا باشلارلار. سؤز یوخ کی هامی داستانین آدینی و حادیثه لرین نه زامان و هانسی یئرده اوز وئردیگینی بیلمه لیدیر. اونا گؤره ده ایلک اؤنجه بونو بیر چوخ واقتلار سوآل- جواب شکلینده سؤیلرلر.

مثلا:

سیزه کیمدن خبر وئره جگم؟ قوچ کوراوغلودان. قوچ کوراوغلو هادا ایلشمیشدی؟ چارداخلی چنلی بئلده.

و یا

سیزه هاردان خبر وئریم؟ قاراداغین ورزقان قصبه سیندن. ورزقاندا کیمدن؟ میر غافار آدلی بیر دیندار , ایمانلی کیشیدن.

و یا

سیزه هاردان خبر وئریم ؟ اردبیل شهریندن. اردبیلده کیمدن؟ شاه ایسماییلین آتاسیندان.

    داستانلارین سونو اؤزللیکله سونو خوشلوقلا بیتن محبت داستانلاری دوواق قاپما آدلی بیر موخمّسین ایفاسی ایله قوتارار.
    داستانلارین آراسیندا مجلیس اهلی یورولماسین دئیه کئچیجی اولاراق داستاندان چیخیب , بیر قاراوللی سؤیله یر, سونرا یئنه ده داستانا دؤنرلر.
    عاشیقلار بیر حادیثه دن باشقا بیر حادیثه یه کئچرکن چوخ زامان قاباقکی حادیث هنی یاریمچیق قویارلار.

مثلا:

ایندی زیادخان توی تداروکونده اولسون, سیز کیمدن خبر وئریم ؟ قارا کشیشدن.

و یا

قمبر خانین یانینا گئتمکده قالسین , سیزه کیمدن خبر وئریم ؟ آرزی نین نن هسیندن.

بئله لیکله دینله ییجی اینتیظاردا قالیر , و حادیثه لری داها دا آرتیق ماراقلا ایزله ییر.

    داستانین بعضی صحنه لری نین توصیفینده ناغیللاریمیزدا اولدوغو کیمی موعین قالیبلاشمیش سؤزلر دن ایستیفاده اولونار.

مثلا:گؤزللرین وصفینده:

آمما نه قیز؟ یئمه , ایچمه , اونون خط و خالینا , گول جمالینا تاماشا قیل.

اوزاق بیر سفره چیخانین حقیند

آز گئتدی چوخ دایاندی. چوخ گئتدی آز دایاندی. آخیردا گلیب چاتدی شاهین قصرینه

آز گئتدی, اوز گئتدی, دره- تپه, دوز گئتدی. گلدی چاتدی سون منزیله

آلینماز و ال چاتماز قالالارین تعریفینده :

بورا قوش گلسه قاناد سالار , قاتیر گلسه دیرناق سالار. قالانین نه اوجو وار نه بوجاغی, دووارلاری باش چکیب کهکشانه. قو وورورسان, قولاق توتولور. سؤز تماما یئتدی. قوربانی سازلا دئدیگی کیمی سؤزله ده دئدی
قایناق

تورک خلق ادبیاتی - یازان: علیرضا صرّافی




صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 36 صفحه بعد

تبلیغات

مجله اینترنتی آذربایجان

ساير اخبار

با عاشورائیان

وهب مسیحی

امکانات